آرامگاه داريوش بزرگ

داريوش از خاندان هخامنشي و از تيره ي پاسارگادي و از قوم پارسي واز نژاد آريايي بود .پدران وي از دير باز بر سرزمين پارس پادشاهي داشتند و پسر عموي پدرش كورش بزرگ و پسر او كمبوجيه كه پهناور ترين شاهنشاهي تاريخ را به وجود آوردند سرزرميني كه از رود دانوب در اروپا تا درياي آرال در آسيا ي مركزي و از اقيانوس هند ورود سند تا حبشه وليبي گسترش داشت . وي سي وشش سال فرمانروايي كرد و در شصت و چهار سالگي در سال 489 ق.م در گذشت . وي را در آرامگاهي سنگي كه در دل كوه نقش رستم (شاه دال /كوه حسين ) وبه دستور خود او برايش آماده ساخته بودند به خاك سپردند .

آرامگاه داريوش به شكل چليپايي (صليب )است با چهار شاخه ي مساوي در دل صخره اي كه 60 متر ارتفاع دارد . از بالاي صخره رو به پايين سنگ هاي برجسته را تا اندازه اي هموار كرده اند و سپس از خطي 26 متر پايين تر از قله ي صخره سينه ي كوه را در جبهه اي به وسعت 10متر و نود سانتيمتر تراشيده اند و هشت مترو نيم پايين رفته اند تا شاخه ي بالاي صليب تمام شده باشد آن گاه وسعت جبهه را دوبرابر كرده اند دو شاخه ي مياني را به ارتفاع هفت متر و شصت وسه سانتيمتر كنده اند .

شاخه ي بالايي آرامگاه يك آيين ديني و يا شاهي را نمايش مي دهد :شاهنشاه هخامنشي در جامه ي پارسي و با كمان (اسلحه ملي ايرانيان )بر روي سكوي سه پله اي ايستاده .آتش شاهي خويش را كه بر آتشداني سه پله اي رو به روي او مي سوزد ،نيايش مي كند . بر فراز سر شاهنشاه انسان بالداريكه مظهر (فر كياني )اوست حلقه ي فرمانروايي را براي داريوش مي آورد از گوشه ي راست صحنه ،هلالي با گوي بسيار نازك سر برآورده است . سكوي زير پاي پادشاه و زير آتشدان بر روي تختي بزرگ –كه اورنگ شاهنشاهي است – جاي دارد وسي تن از نژادگان قبايل شاهنشاهي هخامنشي اين اورنگ را بر سر دست گرفته اند و به سوي خانه ي ابدي او مي برند .

در پشت سر شاه دو سنگ نبشته به زبان و خط پارسي باستان وجود دارد كه اينگونه شروع مي شود :

خداي بزرگ اهور مزداست /كه اين بوم را آفريد / كه آن آسمان را آفريد / كه مردم را آفريد / كه شادي مردمان را آفريد / كه داريوش را شاه كرد / يگانه شاهي از بسياري / يگانه سالاري از بسياري / من/ داريوش شاه بزرگ / شاه شاهان / شاه بوم هاي گونه گون زبان / شاه اين جهان دور وفراخ / / پور ويشتاسب – نوه يآرشام / هخامنشي تبار / پارسي پسر پارسي/ايراني آريايي نژاد ...