این آتشکده در آذربایجان شرقی در 40 کیلومتری تکاب قرار داشته و در قرن‌های پیش از فتح اعراب مهمترین مرکز مذهبی شاهنشاهی ایران بود. این آتشکده به طبقهٔ جنگیان و سپاهیان اختصاص داشته است.

ویرانی و بنیان دوباره آتشکده آذرگشسب
این آتشکده بواسطهٔ پیوستن دو آتش به یکدیگر مبدّل آتشکدهٔ بزرگ «شاهی» گشت. پادشاهان ساسانی چنان ارزشی برای این آتشکده قائل بودند که هر یک از شاهان پس از به تخت نشستن، پای پیاده به زیارت آن می‌شتافتند، و پس از پیروزی در جنگ، سهمی از غنائم جنگی را به گنجینهٔ آن تقدیم می‌کردند و همین گنجینهٔ بزرگ است که به هنگام شکست خسرو پرویز، از سپاه هراکلیوس امپراتور روم شرقی، به یغما رفت.
این آتشکده در سال ۶۲۴ میلادی توسط هراکلیوس به آتش کشیده و ویران گردید، اما بعدها تعمیر و یا از نو ساخته شد. آتشکده آذرگشسپ در زمان ابودلف، ۹۲۵ میلادی هنوز بر پا بوده است.

بلاخره بعد از مدتها هفته گذشته وقتی دست داد تا سری به یکی از قدیمی ترین آتشکده های تهران بزنیم:

1- بنای اصلی:

این مکان تاریخی و مقدس در خیابان نوفل لوشاتو - خیابان میرزا کوچک خان قراردارد.این مکان دارای مساحت بسیار کمی است .درب اصلی این ساختمان دری چوبی بسیار بزرگی است که خود به تنهایی گویای قدمت این مکان می باشد.در هنگام ورود بعد از گذشتن از یک راهرو وارد حیاط آتشکده می شویم در ابتدای حیاط یک حوض بیضی شکل فیروزه ای رنگ با دو درخت سرو در اطراف آن وجود دارد که زیبایی خاص به این مکان بخشیده است و در انتهای حیاط سوئیت سرایداران قرار دارد امااصلی ترین قسمت این مکان ساختمانی(سالن نیایشگاه)وسط حیاط است که آتشکده در آن واقع شده در جلوی این ساختمان ستون های بلندی قرار دارد که بی شباهت به ستونهای تخت جمشید نیست که با دیدن آنها نا خودآگاه از این دیار ماشینی پا به ایران باستان می گذاری .پس از ورود به ساختمان در قسمت مرکزی آن یک اتاقک می بینید که محل نگهداری آتش است این اتاقک از 3پنجره کوچک و یک در ورودی تشکیل شده در وسط سالن نیایشگاه قرار دارد که تنها موبدان اجازه ورود به این مکان را دارند.روشنایی این اتاقک از طریق چراقهای روغنی موجود در آن تامین می شود.لازم به ذکر است امکان گشتن کامل به دورخانه آتش وجود ندارد زیرا قسمت غربی آن توسط دیوار بسته شده است و این سبک معماری برای جلوگیری از طواف و چرخیدن بدور آتش انجام شده.

صندلی های موجود در این نیایشگاه در اطراف این اتاقک چیده شده بطوری که در هنگام نیایش. آتشکده در روبروی افراد قرار دارد.میز و صندلی های موجود در این مکان بسیار قدیمی می باشد و اکثرآنها از طرف خانواده های زرتشتی وقف این مکان شده و قدمتی بیشتر از ۲۰سال دارند بطوری که تاریخ وقف یک از آنها سال ۱۳۱۹ بود.

۲- قدمت*نمادها * آیین ها

در گفتگوی عامیانه ی زرتشتیان به این مکان معبد گفته نمی شود بلکه واژه "درب مهر" را که از سالهای کهن به این مکان نیایش اطلاق می شده هنوز حفظ نموده اند.قدمت این مکان طبق سنگ نوشته ای که بر بالای ساختمان آجری نصب شده مربوط به سال ۱۲۸۶ خورشیدی می باشد اما بر اساس گفتگویی که با راهنمای آتشکده داشتیم حدود سال ۱۲۸۴ برای اولین بار آتش آن بصورت روشن از درب مهر یزد به این مکان آورده شده و تا کنون این آتش همچنان فروزنده نگاه داشته شده.

نماد فروهر این ساختمان از یک طرح بسیار قدیمی گرفته شده است. لازم به ذکر است در ایران باستان دو نماد فروهر وجود داشته یکی نماد صلح و دیگری نماد جنگ که نماد مرسوم امروزی فروهر صلح می باشد اما نماد این بنا فروهر جنگ است که دارای 2 چنگال به سمت زمین است و در دست انسان فرزانه بجای حلقه تیرو کمان وجو دارد.در قمست راست این فروهر شاه گشتاسب وجود دارد که طبق روایات قدیمی پادشاه یاری کننده زرتشت در آن زمان بوده در سمت چپ نماد آتش روشن وجود دارد و در قسمت بالا خورشید.

مراسم هایی که در حال حاضر در این مکان برپا می شود اوستا خوانی ومراسم سال و روز در گذشتگان و شش جشن گهنبار می باشد.

برای ورود به نیایشگاه چه زرتشی و چه غیر زرتشتی باید مناسک خاصی را بجا آورند  بطور مثال: باید بدون کفش وبا سرهای پوشیده وارد شوند و به این منظور در داخل سالن کلاه مخصوصی برای آقایان در نظر گرفته شده است.یک رسم قدیمی که در این مکان وجود دارد این است که هیچ شمعی در آن روشن نمی شود بلکه نیایش کنندگان چراغهای روغنی به منظور ادای نذر روشن می کنند. کتابهای نیایش موجود دراین مکان که برای استفاده نیایش کنندگان در نظر گرفته شده و اکثر آنها وقف این مکان شده اند اوستا به زبان دین دبیره وگجراتی است.

دل نوشته:

شاید شماشاهد نباشید ولی خدا شاهده که موقع نوشتن این گزارش من حجم کاریم خیلی زیاد بود پس هر گونه کم و کاستی رو به بزرگی خودتون ببخشید لازم می دونم در زیر یه سری حاشیه از این گزارش بگم:

۱- فرسودگی توی این ساختمان به قدری مشهوده که نا خوداگاه همه دلیل عدم تعمیر این مکان رو پرسیدیم .جواب :بارها برای تعمیر با سازمان میراث فرهنگی تماس گرفته شده ولی اونا هیچ عکس العملی در این مورد انجام ندادن !!!!(البته من و شمایی که این متنو می خونیم می تونیم بفهمیم چرا حالا این بندگان خدا ساکت هستند و جرات اعتراض ندارند.)

۲- زمانی که ازاونا می خوایم که تو مراسم های مذهبی و جشنهایی که تو این مکان اجرا میشه شرکت کنیم کمی جا رو بهانه می کنن ولی با سماجت ما که سالن بزرگتری رو برای این کار در نظر بگیرید مگن که اجازه علنی کردن جشنهای ایران باستان رو ندارند و این کار نیازبه کسب اجازه از وزارت کشور داره!!

۳-موضوع تکان دهنده دیگر اینکه یک هفته قبل از این بازید ما از یک کلیسای ارامنه بازدید کردیم که از نظر اونا شرکت ما در مراسم جشنها و دعا به شرط احترام به عقایدشون اشکالی نداشت و حتی می تونسیم بارها از اون کلیسا دیدن کنیم اما:

در درب مهر راهنما به ما گفت که برای اولین بار و آخرین بار بوده که آتشکده رو از نزدیک تونستید ببینید! و طبق قوانینی که به اونها ابلاغ شده !!! بازدید کنندگان غیر زرتشتی حق دیدن آتشکده رو بیشتر از یکبار ندارند وگرنه .....

خودتون دیگه ادامشو بخونید راستی شما فکر می کنید دلیل این همه محدودیت چیه ؟

به نظرتون میشه مصداق شعار"* * *" رو تو این قانون دید؟!!!